Overspanningsbeveiliging op een zelfvoorzienende binnenvaartschip: essentiële bescherming voor Victron

Waarom een bliksemafleider essentieel is op een zelfstandige woonboot Zelfs met een stand-alone installatie blijft uw woonboot met een Victron-systeem blootgesteld aan destructieve stroompieken . In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, beschermt de afwezigheid van een permanente aansluiting op het elektriciteitsnet u niet tegen deze risico's. Drie belangrijke bronnen van stroompieken vormen een bedreiging voor uw fotovoltaïsche systeem en apparatuur: Zonnepanelen: de grootste bron van risico Op een binnenschip worden zonnepanelen op het dak geïnstalleerd met kabels die soms behoorlijk lang zijn (10 tot 20 meter). De aquatische omgeving en de afwezigheid van het kooieffect van Faraday verhogen het risico op atmosferische overspanningen aanzienlijk. Zelfs zonder directe blikseminslag kan een onweersbui in de buurt spanningspieken veroorzaken die de veiligheidslimieten van Victron MPPT-regelaars ver overschrijden en mogelijk enkele honderden volt kunnen bereiken en gevoelige elektronische componenten (modellen 250/70, 150/60, enz.) kunnen beschadigen. Volgens de technische aanbevelingen van Victron Energy vormen maritieme fotovoltaïsche installaties inderdaad een verhoogd risico op geïnduceerde overspanningen vanwege de blootstelling aan de DC-kabels en de lengte ervan. 💡 Aanbevolen product: Overspanningsbeveiligingsdoos met twee ingangen voor fotovoltaïsche installaties Optimale bescherming tegen blikseminslag en stroompieken voor maritieme apparatuur Victron omvormer-laders: het hart van het te beschermen systeem De MultiPlus en Quattro zijn de duurste componenten in uw systeem. Een interne stroompiek of een transiënt in de AC-lader kan schade veroorzaken aan: Voedingsborden (reparatiekosten € 400-800) VE.Bus-communicatiemodules Meet- en regelcircuits De componenten van de batterijlaadfase Zonder adequate bescherming kan één enkele stroompiek al een volledige vervanging van het apparaat vereisen, wat afhankelijk van het model een investering van € 1500 tot € 4000 vertegenwoordigt. Het echte gevaar: de aansluiting op het walstroomnet. Het grootste risico loopt uw Victron-systeem tijdens de aansluiting op de walstroom . Havennetwerken vertonen problematische kenmerken: Problème réseau quaiConséquenceFréquencePics transitoires >1000 VDestruction instantanée des cartes électroniquesTrès fréquentNeutre flottantTensions parasites, dysfonctionnementsFréquentInversions phase/neutreCourt-circuits, risques d'incendieOccasionnelMise à la terre défectueuseCourants de fuite, corrosion galvaniqueTrès fréquentCoupures/reconnexions brutalesSurtensions au réenclenchementQuotidien Jachthavens zijn zelden uitgerust met moderne overspanningsbeveiligingssystemen. De bedrading wordt vaak slordig aangelegd, met behulp van ongeschikte verlengsnoeren en slecht onderhouden stopcontacten. De wisselstroomingang van de MultiPlus/Quattro moet worden beveiligd met een Type 2 AC-overspanningsbeveiliging. 🔧 AANBEVOLEN OPLOSSING Complete zonnekit voor boten met geïntegreerde bescherming ⚡ ONTDEK DE MX FLEX PROTECT BOOTKIT Aanbevolen configuratie voor een zelfvoorzienend schip AC-ingangsbeveiliging vanaf het dock (PRIORITEIT) Dit is de belangrijkste bescherming voor uw installatie. Deze moet direct na de walstroomaansluiting, vóór alle andere apparatuur, in een kleine IP65-behuizing worden geïnstalleerd. Type 2 AC-overspanningsbeveiliging voor 230V eenfasenetwerk 30 mA aardlekschakelaar stroomopwaarts Magnetothermische schakelaar gekalibreerd volgens de kabel en de MultiPlus Waterdichte behuizing, minimaal IP65 , voor maritieme omgevingen Deze configuratie elimineert het grootste deel van het risico op schade aan de MultiPlus/Quattro bij aansluiting op walstroom. De installatiekosten (€ 150-300) zijn verwaarloosbaar vergeleken met de prijs van een vervangende omvormer/lader. DC-fotovoltaïsche veldbescherming Een Type 2 DC-overspanningsbeveiliging wordt sterk aanbevolen als uw installatie de volgende kenmerken heeft: PV-kabelafstand groter dan 10-15 meter Blootgestelde omgeving (water, metalen dak, afwezigheid van kooieffect) Hoogwaardige Victron MPPT-regelaar (250/70, 150/60, enz.) Navigatie in gebieden met frequente onweersbuien De DC-overspanningsbeveiliging moet worden gedimensioneerd op basis van de bedrijfsspanning (Uc) van uw fotovoltaïsche string: 600 VDC voor 24V-systemen, 1000 VDC voor 48V-systemen. Hij wordt geïnstalleerd in een kleine behuizing vlakbij het ingangspunt van de PV-kabel op de boot, na de DC-hoofdschakelaar. 🔗 Zie de 40kA overspanningsbeveiliging Uit veldanalyses door erkende installateurs en de professionele training van Victron blijkt dat DC Type 2-overspanningsbeveiliging het risico op uitval van MPPT-regelaars in maritieme fotovoltaïsche installaties met kabels langer dan 15 meter aanzienlijk verkleint. AC-uitgangsbeveiliging naar residentieel elektrisch paneel Deze bescherming is optioneel voor kleine interne netwerken, maar wordt aanbevolen als: De bedrading tussen de omvormer en het dashboard is langer dan 10 meter U beschikt over gevoelige elektronische apparatuur (computers, navigatie, communicatie) De bak heeft een metalen mast die uitsteekt (bliksemafleidereffect). In deze gevallen biedt een extra Type 2 AC-overspanningsbeveiliging (of zelfs een gecombineerde Type 1+2 indien er een mast aanwezig is) maximale bescherming. Deze wordt direct na de hoofdaardlekschakelaar op het dashboard geïnstalleerd. Gedetailleerde bedradingsschema's Schema 1: Docktoegangsbeveiliging → MultiPlus/Quattro Hier is het volledige bedradingsschema voor de AC-ingang van het walstroomnetwerk: Ordre installationÉquipementFonction1Prise de quai 230 VPoint de connexion au réseau portuaire2Disjoncteur différentiel 30 mAProtection personnes (chocs électriques)3Disjoncteur magnéto-thermiqueProtection surcharges et courts-circuits4 Parafoudre AC Type 2 (L-N-PE) Protection surtensions transitoires 5Entrée AC IN MultiPlus/QuattroAlimentation onduleur-chargeur Kritische aardingspunten: De PE-geleider van de walstroomkabel is aangesloten op één aardingsrail Deze aardingsstaaf verbindt: MultiPlus-behuizing + behuizingsaansluiting + PE-aansluiting van de overspanningsbeveiliging Perfecte equipotentialiteit = optimale bescherming tegen galvanische corrosie en lekstromen Gebruik koperkabel ≥16 mm² voor aardverbindingen Lengte van de aardkabel van de overspanningsbeveiliging: zo kort mogelijk (idealiter ≤30 cm) om de beschermingseffectiviteit te behouden Diagram 2: Bescherming van de PV-generator → MPPT-regelaar Installatie van een DC-beschermingsdoos nabij het invoerpunt van de fotovoltaïsche kabel: DC-zekeringen op de positieve aansluiting (indien er meerdere strings zijn) Algemene DC-scheidingsschakelaar (handmatige ontkoppeling van de PV-array) DC Type 2 overspanningsbeveiliging (+ / - / PE naar aarde) Kabel naar Victron MPPT-controller PV-ingang De bedrijfsspanning (Uc) van de overspanningsbeveiliging moet groter zijn dan de maximale open circuit spanning (Voc) van uw string: voor 4 panelen van 48 V in serie (Voc ≈ 180 V) kiest u een model met een minimale spanning van 600 VDC. GRATIS TOOL Fotovoltaïsche dimensioneringscalculator ✅ Automatische Voc-berekening • ✅ Selectie van geschikte overspanningsbeveiligingen • ✅ Kabeldoorsneden 📋 Toegang tot de toolbox Diagram 3: AC-uitgangsbeveiliging naar dashboard (optioneel) Als u kiest voor professionele bescherming : MultiPlus AC UIT 30 mA aardlekschakelaar + gekalibreerde hoofdschakelaar AC Type 2 (LN-PE) overspanningsbeveiliging naar gemeenschappelijke aardrail Distributie naar circuits voor stopcontacten, verlichting en gespecialiseerde apparatuur Deze configuratie biedt een bijzonder nuttige beschermingsredundantie als de MultiPlus/Quattro langdurig in de stand-alone omvormermodus werkt (meerdere dagen zonder walstroomaansluiting). Speciale gevallen: isolatietransformator en galvanische isolator Met Victron isolatietransformator Als uw installatie een isolatietransformator bevat (aanbevolen in maritieme omgevingen om lekstromen te elimineren): De belangrijkste AC Type 2 overspanningsbeveiliging wordt aan de primaire zijde (dokzijde) geplaatst Een secundaire overspanningsbeveiliging aan de uitgangszijde van de transformator is optioneel (behalve bij zeer lange kabels > 20 m) De transformator zelf biedt al een gedeeltelijke galvanische scheiding Deze configuratie biedt de beste bescherming tegen stroompieken bij walstroom en elimineert het risico op galvanische corrosie. Met galvanische isolator De Victron galvanische isolator wordt op de beschermingsgeleider (PE) geplaatst om gelijkstroomlekstromen die corrosie veroorzaken te blokkeren, terwijl de elektrische veiligheid behouden blijft: De Type 2 AC-overspanningsbeveiliging wordt geïnstalleerd voordat de PE-kabel door de isolator gaat. Ideale positie: ingangsdoos aan de kade, "kade"-zijde van de isolator De stroompieken worden afgevoerd naar de walstroom en niet naar de boot. Deze aanpak combineert optimaal overspanningsbeveiliging en galvanische corrosiepreventie . 🔗 Bekijk de Victron galvanische isolator Componentselectie: technische aanbevelingen Type 2 AC-overspanningsbeveiligingen voor toegang aan de kade CaractéristiqueValeur recommandéeJustificationTension nominale Un230 V ACRéseau monophasé standardTension max Uc275 V ACTolérance surtensions temporairesCourant de décharge Imax20-40 kA (8/20 µs)Surtensions sévères réseaux portuairesNiveau protection Up≤1,5 kVProtection efficace électronique VictronIndice protectionIP65 minimumEnvironnement marin (embruns, humidité) Bekende merken in de nautische industrie: Phoenix Contact, Dehn, Citel, OBO Bettermann . Vermijd instapmodellen zonder maritieme certificering. Type 2 DC-overspanningsbeveiligingen voor fotovoltaïsche installaties Tension systèmeUc recommandéeImax minimal12 V / 24 V (1-2 panneaux série)600 VDC20 kA48 V (3-4 panneaux série)1000 VDC20 kAHaute tension (>4 panneaux série)1500 VDC40 kA Geef de voorkeur aan modellen met een visuele storingsindicator (LED of venster), zodat u tijdens het jaarlijkse onderhoud snel de staat van de overspanningsbeveiliging kunt controleren. Stroomonderbrekers en extra beveiliging Voor een typische MultiPlus 48/3000/35 (48V barge-systeem): Aardlekschakelaar : 40 A / 30 mA Type A (detectie van gepulseerde AC- en DC-stromen) Thermisch-magnetische schakelaar : 25-32 A, C-curve Inlaatkabel aan de kade : minimaal 6 mm² koper (afhankelijk van de lengte) Invoerdoos : polycarbonaat of versterkt polyester IP65 Installatie en onderhoud: beste praktijken Punten om te overwegen tijdens de installatie Strikte montagevolgorde : differentieel → thermisch-magnetisch → overspanningsbeveiliging → belasting Lengte van de aardingskabels : zo kort mogelijk (idealiter ≤30 cm in maritieme omgevingen) tussen de overspanningsbeveiliging en de aardingsrail PE-geleiderdoorsnede : minimaal gelijk aan de actieve geleiders (L/N) Klemvastzetten : door de fabrikant aanbevolen koppel (vaak 2,5-3 Nm) Afdichting van kabelwartels : alle kabels die de behuizing in- en uitgaan, hebben een IP65-classificatie. Aanbevolen periodieke controles FréquenceContrôle à effectuerAction si défautMensuelVérification visuelle indicateurs parafoudresRemplacement immédiat si LED rougeTrimestrielTest différentiel (bouton TEST)Remplacement si non-déclenchementAnnuelResserrage bornes + inspection connexionsResserrage couple recommandéAnnuelMesure résistance terre (si possible)Amélioration liaison si >1 Ω AC/DC-overspanningsbeveiligingen hebben een beperkte levensduur (5-10 jaar, afhankelijk van het gebruik). Een overspanningsbeveiliging die een aanzienlijke overspanning heeft ontladen, moet worden vervangen, zelfs als de indicator groen blijft. Documentatie en traceerbaarheid Houd een installatielogboek bij met: Datum van installatie van de overspanningsbeveiligingen + exacte referenties Data van periodieke controles Uitzonderlijke weersomstandigheden (zware onweersbuien, blikseminslagen in de buurt) Componentvervangingen Deze documentatie vergemakkelijkt de verzekeringsprocedures in geval van een claim en bewijst de conformiteit van de installatie. Kosten en rendement op investering Begroting voor alomvattende bescherming (schatting 2024-2025) PosteCoût unitaireQuantitéTotalParafoudre AC Type 2 entrée quai80-150 €180-150 €Parafoudre DC Type 2 champ PV60-120 €160-120 €Disjoncteur différentiel 30 mA Type A60-90 €160-90 €Disjoncteur magnéto-thermique20-40 €1-240-80 €Coffret IP65 + accessoires40-80 €1-280-160 € TOTAL MATÉRIEL Protection essentielle 320-600 € Vergelijk dit met de kosten van een nieuwe MultiPlus 48/3000: € 1800-2200 + MPPT 250/70-regelaar: € 500-650. De investering verdient zich direct terug, zodra de eerste overspanning is voorkomen. Volgens feedback van Victron-installateurs in de maritieme sector worden de meeste ernstige systeemstoringen in havens veroorzaakt door overspanningen die worden veroorzaakt door onbeschermde walstroomnetwerken. Regelgeving en naleving Normen die van toepassing zijn op nautische installaties EN 62368-1 : Veiligheid van elektrische en elektronische apparatuur NF EN 62305 : Bescherming tegen blikseminslag (delen 1 tot en met 4) ISO 13297 : Elektrische installaties van kleine schepen (≤24 m) AREI België : Algemeen reglement op de elektrische installaties (nautische aanpassing) Hoewel deze normen niet verplicht zijn voor particuliere pleziervaartuigen, vormen ze de regels van de kunst die door verzekeraars en maritieme experts worden erkend. Vereisten voor maritieme verzekeringen Steeds meer verzekeraars nemen in hun algemene voorwaarden het volgende op: Differentieelbeveiliging is verplicht voor installaties > 3 kW Transformator of galvanische isolator sterk aanbevolen Bliksembeveiliging = bonus op premie (5-10% korting) Onderhoudslogboek vereist in geval van elektrische schade Raadpleeg uw bootverzekeringscontract voor de specifieke vereisten met betrekking tot elektrische en fotovoltaïsche installaties. Technische ondersteuning en assistentie van Wattuneed Voor vragen over de dimensionering van uw overspanningsbeveiliging of de aanpassing ervan aan uw bestaande Victron-systeem staat ons technische team voor u klaar: Online technische ondersteuning : https://support.wattuneed.com/ Fotovoltaïsche blog (gidsen en tutorials): onze-blog-uw-fotovoltaïsche-gids Gratis rekentools : Wattuneed toolkit Onze adviseurs kunnen u een op maat gemaakt bedradingsschema aanbieden, afgestemd op uw specifieke MultiPlus/Quattro-model en de configuratie van uw fotovoltaïsche veld. FAQ: Uw vragen over overspanningsbeveiligingen in maritieme installaties Kan een overspanningsbeveiliging een aardlekschakelaar vervangen? Nee, absoluut niet. Een overspanningsbeveiliging beschermt tegen kortstondige overspanningen (microseconden), terwijl een aardlekschakelaar (RCD) mensen beschermt tegen permanente isolatiefouten (milliampère). Beide beveiligingen zijn complementair en verplicht . Wat is de levensduur van een overspanningsbeveiliging? Een goede overspanningsbeveiliging heeft een levensduur van 5 tot 10 jaar bij normaal maritiem gebruik. Controleer de indicator na een zware storm of een flinke stroompiek en vervang deze preventief bij twijfel. Een defecte overspanningsbeveiliging biedt geen bescherming. Kan ik de overspanningsbeveiligingen zelf installeren? Als u over elektrische vaardigheden beschikt en de schema's en veiligheidsinstructies strikt opvolgt: ja. Anders kunt u een erkende installateur of een elektricien inschakelen. Een bedradingsfout kan de beveiliging onwerkzaam maken of een gevaar opleveren. Mijn MultiPlus is al voorzien van interne beveiligingen, waarom zou ik dan nog overspanningsbeveiligingen toevoegen? De interne beveiligingen van Victron zijn ontworpen voor matige transiënten (tot ~300 V). Stroompieken in de walstroom overschrijden regelmatig 1000 V. Externe overspanningsbeveiligingen absorberen het grootste deel van de energie voordat deze de omvormer bereikt. Heeft u een andere overspanningsbeveiliging nodig voor 230V en 400V driefasen? Ja. Voor een driefaseninstallatie (zeldzaam op binnenvaartschepen, gebruikelijk op jachten >15 m) gebruikt u een 3P+N+PE- overspanningsbeveiliging met een passend beschermingsniveau. Het principe blijft hetzelfde, maar de bedrading is complexer. Hebben overspanningsbeveiligingen regelmatig onderhoud nodig? Minimaal onderhoud: maandelijkse visuele controle van de richtingaanwijzers + jaarlijkse test van de volledige elektrische installatie. Geen intern onderhoud (afgedicht onderdeel). Vervanging bij defect van de richtingaanwijzer of na 10 jaar gebruik. Wattuneed SPRL – Uw vertrouwde Belgische partner voor fotovoltaïsche en hernieuwbare energieoplossingen. Installatie, onderhoud en technisch advies voor particulieren, installateurs en bedrijven. www.wattuneed.com