Fotovoltaïsche elektrische eenheden begrijpen: een complete gids

Wanneer je aan een fotovoltaïsch project begint, word je al snel geconfronteerd met een specifiek technisch vocabulaire: ampère, volt, watt, kWp, kWh, VA, blindvermogen... Deze termen lijken misschien ingewikkeld, maar ze zijn essentieel voor het begrijpen en correct dimensioneren van je zonnepanelensysteem. Deze uitgebreide gids legt elke eenheid uit met praktische voorbeelden.De basiseenheden van elektriciteitVolt (V) : Elektrische spanningDe volt (V) meet de elektrische spanning, d.w.z. het verschil in potentiaal tussen twee punten in een circuit. Om dit eenvoudig te begrijpen, stel je een waterleiding voor: de volt vertegenwoordigt de druk van het water in de leiding.Fotovoltaïsche energie:Zonnepanelen voor woningen werken meestal met een maximale spanning tussen 30V en 45V.Batterijsystemen gebruiken spanningen van 12V, 24V of 48V.Het elektriciteitsnet voor huishoudelijk gebruik werkt op 230V in België en Frankrijk.💡 Concreet voorbeeld: Een Pylontech US5000 zonnebatterij werkt op 48V. Dit betekent dat hij een spanning van 48 volt levert om uw apparaten via een omvormer van stroom te voorzien.De ampère (A): stroomsterkteDeampère (A) meet deintensiteit van de elektrische stroom, d.w.z. de hoeveelheid elektriciteit die in een geleider stroomt. In de analogie van een pijp vertegenwoordigt de ampère de stroom van water.Fotovoltaïsche toepassingen :Een zonnepaneel van 450 W produceert ongeveer 10-12 A bij volle zon.Een omvormer van 5 kVA kan tot 21,7A aan het elektriciteitsnet leveren (5000W ÷ 230V).Zonnekabels worden gedimensioneerd volgens de maximale stroom (bijv. 6mm² kabel voor 30A)Aanbevolen hulpmiddel: Wattuneed dimensioneringscalculator Dimensioneer uw kabels en beveiligingen volgens de stroomsterkte van uw installatieWatt (W): Elektrisch vermogenDe watt (W) staat voor elektrisch vermogen, d.w.z. de capaciteit om op een bepaald moment energie te leveren. Vermogen is het product van spanning en stroom:P (Watt) = U (Volt) × I (Ampère)Praktische voorbeelden:AppareilTensionIntensitéPuissanceAmpoule LED230V0,04A10WRéfrigérateur230V0,65A150WLave-linge230V10A2300WPanneau solaire40V11,25A450W⚡ Tip: Om het vermogen van een apparaat te berekenen, vermenigvuldig je gewoon de spanning met de stroomsterkte. Een apparaat van 230 V dat 5 A verbruikt, verbruikt 1150 W (230 × 5 = 1150 W).Specifieke eenheden voor fotovoltaïsche energieWattpiek (Wp) en kilowattpiek (kWp)De wattpiek (Wp) of kilowattpiek (kWp ) meet het maximale vermogen dat een zonnepaneel kan produceren onder optimale gestandaardiseerde omstandigheden:Bestralingssterkte: 1000 W/m².Temperatuur van de cel: 25°CLuchtmassa: AM 1,5In praktische termen:Een paneel van 450 Wp produceert 450 W onder deze ideale omstandigheden.Een installatie van 5 kWp bestaat uit ongeveer 11-12 panelen van 450Wp.De kWp wordt gebruikt om de grootte van de installatie te bepalen, niet om de werkelijke productie te voorspellen.AANBEVOLEN OPLOSSINGVolledig zelfverbruikpakket van 5kWp met lithiumopslag ⚡ ONTDEK DE DEYE 5KWC KIT Het Kilowattuur (kWh): geproduceerde of verbruikte energieHet kilowattuur (kWh) meetenergie, d.w.z. de hoeveelheid elektriciteit die in een bepaalde periode is geproduceerd of verbruikt. Dit is de eenheid die op je elektriciteitsrekening staat.Energie (kWh) = Vermogen (kW) × Tijd (uur)Essentieel verschil kWc vs kWh :CritèrekWc (Kilowatt-crête)kWh (Kilowattheure)NaturePuissance instantanée maximaleÉnergie produite/consomméeMesureCapacité de l'installationProduction ou consommation réelleUtilitéDimensionner le systèmeCalculer économies et rentabilitéExempleInstallation de 6 kWcProduction de 6000 kWh/an📊 Praktische regel in België: Een fotovoltaïsche installatie produceert ongeveer 900 tot 1100 kWh per geïnstalleerde kWp per jaar, afhankelijk van oriëntatie en hellingshoek. Een installatie van 5 kWp zal dus tussen 4500 en 5500 kWh/jaar produceren.Voorbeelden van verbruik:Een LED-lamp van 10W die 10 uur aanstaat = 0,1 kWh (10W × 10h = 100Wh = 0,1 kWh)Een koelkast van 150W die 24 uur aanstaat = 3,6 kWh (150W × 24 uur = 3600Wh = 3,6 kWh)Gemiddeld verbruik van een Belgisch huishouden = 3500 kWh/jaarSchijnbare en reactieve vermogenseenhedenVolt-ampère (VA) en kilovolt-ampère (kVA)De voltampère (VA) of kilovoltampère (kVA) vertegenwoordigt het schijnbare vermogen, d.w.z. het totale vermogen dat een installatie moet leveren, inclusief actief vermogen en blind vermogen.Waarom dit onderscheid?In een wisselstroomcircuit verbruiken sommige apparaten (motoren, transformatoren) niet alle energie op een nuttige manier. Sommige apparaten creëren magnetische velden zonder mechanische arbeid te produceren.S (VA) = P (W) ÷ Vermogensfactor (cos φ)Type de PuissanceUnitéDescriptionPuissance active (P)Watt (W)Puissance réellement consommée et utilePuissance réactive (Q)VAR (Volt-Ampère Réactif)Puissance non consommée, crée des champs électromagnétiquesPuissance apparente (S)VA (Volt-Ampère)Puissance totale fournie (P + Q)Toepassing in fotovoltaïsche energie:Een omvormer van 5 kVA kan tot 5000 VA aan het net leveren.Met een arbeidsfactor van 1 (ideaal) levert hij 5000 W actief vermogen.Met een arbeidsfactor van 0,9 levert hij slechts 4500 W nuttig vermogen (5000 × 0,9)Aanbevolen product: 12-paneel 5 kVA zelfverbruikset met opslag Hybride omvormer van 5 kVA met Pylontech-batterijen voor maximale autonomieVermogensfactor (cos φ)De vermogensfactor (cos φ, uitgesproken als "cos phi") geeft deefficiëntie aan waarmee elektriciteit wordt gebruikt. Deze varieert tussen 0 en 1:Vermogensfactor = 1: maximaal rendement (zuivere weerstanden: radiatoren, gloeilampen)Vermogensfactor = 0,8-0,9: Apparaten met motoren (pompen, airconditioners, wasmachines)Vermogensfactor < 0,7: Laag rendement (oude transformatoren, magnetische voorschakelapparaten)⚙️ Belangrijk voor dimensionering : Zorg er bij het kiezen van een omvormer voor dat het VA-vermogen voldoende is om uw apparaten van stroom te voorzien, rekening houdend met hun vermogensfactor. Een apparaat van 2000 W met een vermogensfactor van 0,8 vereist een omvormer met ten minste 2500 VA.Ampère-uur (Ah): accucapaciteitHetampère-uur (Ah) meet de opslagcapaciteit van een batterij, d.w.z. de hoeveelheid elektriciteit die de batterij gedurende één uur kan leveren.Omzetting in energie :Energie (Wh) = Spanning (V) × Capaciteit (Ah)Concrete voorbeelden:12V 100Ah batterij = 1200 Wh (12V × 100Ah = 1,2 kWh)48V 100Ah accu = 4800 Wh (48V × 100Ah = 4,8 kWh)Pylontech US5000 accu: 48V × 100Ah = 4,8 nuttige kWh BESTE VERKOPER Pylontech lithiumaccu's voor zonneopslag✅ Hoge capaciteit (100Ah bij 48V) - ✅ Levensduur >6000 cycli - ✅ Compatibel met alle hybride omvormers 📋 Zie kits met accu's Levensduur van de batterij:Om te berekenen hoe lang een batterij uw apparaten van stroom kan voorzien:Autonomie (uren) = Batterijcapaciteit (Wh) ÷ Stroomverbruik (W)Voorbeeld: Een accu van 4,8 kWh (4800 Wh) die 800 W apparaten van stroom voorziet:Autonomie = 4800 Wh ÷ 800W = 6 uurOverzichtstabellen en praktische conversiesTabel voor omrekening van eenhedenUnitéSymboleMesureConversionVoltVTension électrique-AmpèreAIntensité du courant1000 mA = 1 AWattWPuissance active1000 W = 1 kWVolt-AmpèreVAPuissance apparente1000 VA = 1 kVAWatt-crêteWcPuissance maximale solaire1000 Wc = 1 kWcWattheureWhÉnergie1000 Wh = 1 kWhAmpère-heureAhCapacité batterie1000 mAh = 1 AhVoorbeelden van huidige fotovoltaïsche berekeningen1. Bereken de jaarlijkse productie van een installatie :6 kWp installatie in BelgiëGemiddelde productiefactor: 1000 kWh/kWp/jaarJaarlijkse productie = 6 kWp × 1000 = 6000 kWh/jaar2. Dimensionering van een omvormer :12 panelen van 450Wp = 5400Wp (5,4 kWp)Aanbevolen omvormer: 5 kVA tot 6 kVADimensioneringsratio: 0,9 tot 1,13. Kies accucapaciteit :Nachtelijk verbruik: 5 kWhGewenste autonomie: 1 volledige nachtBenodigde batterijcapaciteit: minimaal 5 tot 6 kWh (rekening houdend met de ontladingsdiepte)Voor installaties die een grotere opslagcapaciteit vereisen, kiest u voor modulaire systemen 🔗 Zie kitsPraktische toepassingen: De dimensionering van uw installatieStap 1: Bepaal uw verbruik (in kWh)Controleer uw jaarlijkse elektriciteitsverbruik op uw facturen. Een gemiddeld Belgisch huishouden verbruikt tussen 3000 en 4500 kWh/jaar.Stap 2: Bepaal het benodigde vermogen (in kWp)Deel je jaarverbruik door de regionale productiefactor:België (Wallonië): 900-1000 kWh/kWp/jaarBelgië (Vlaanderen): 950-1050 kWh/kWp/jaarFrankrijk (Noord): 900-1000 kWh/kWp/jaarFrankrijk (Zuid): 1200-1400 kWh/kWp/jaarVoorbeeld: Voor een verbruik van 4000 kWh/jaar in Wallonië:Benodigd vermogen = 4000 ÷ 950 = 4,2 kWp (d.w.z. ongeveer 9-10 panelen van 450Wp)Stap 3: De omvormer kiezen (in kVA)De omvormer moet iets minder zijn dan of gelijk aan het piekvermogen van de panelen:Voor 4-5 kWp: 3,6 tot 5 kVA omvormerVoor 6-8 kWp: 5 tot 8 kVA omvormerVoor 9-12 kWp: omvormer 8 tot 10 kVACOMPLETE KANT-EN-KLARE INSTALLATIE18-paneel 10 kVA zelfverbruik kit met installatie in België ⚡ ONTDEK DE GEÏNSTALLEERDE 10KVA-KIT Stap 4: De grootte van de opslag bepalen (in kWh)Als je batterijen wilt toevoegen, bereken dan je avond-/nachtverbruik:Autonomie voor enkele uren: 3-5 kWhAutonomie voor 's nachts: 5-8 kWhAutonomie voor meerdere dagen: 10-15 kWh en meerVeelgestelde vragen (FAQ)Wat is het verschil tussen kW en kWh?De kW (kilowatt) meet het momentane vermogen; het is een "snelheid" van verbruik of productie. De kWh (kilowattuur) meet de totale verbruikte of geproduceerde energie over een bepaalde periode. Analogie: kW is als de snelheid van een auto (km/h), kWh is als de afgelegde afstand (km).Waarom geeft mijn omvormer 5 kVA aan, maar is mijn installatie 6 kWp?Dit is normaal en wordt zelfs aanbevolen. De panelen bereiken zelden tegelijkertijd hun maximale vermogen. Een omvormer/paneel-verhouding van 0,8 op 1 optimaliseert de kosten en maximaliseert de jaarproductie. De omvormer zal alleen vermogen afnemen tijdens uitzonderlijke pieken.Hoe zet ik Ah om in kWh voor mijn batterij?Vermenigvuldig de capaciteit in Ah met de spanning in V en deel vervolgens door 1000 :kWh = (Ah × V) ÷ 1000Voorbeeld: 200 Ah bij 48 V = (200 × 48) ÷ 1000 = 9,6 kWhWat is reactieve energie en moet ik me daar zorgen over maken?Reactieve energie produceert geen nuttige arbeid, maar creëert magnetische velden die nodig zijn voor de werking van bepaalde apparaten (motoren, transformatoren). Moderne fotovoltaïsche omvormers beheren deze component automatisch. Je moet er alleen voor zorgen dat de omvormer voldoende schijnbaar vermogen (VA) heeft voor je apparaten.Hoeveel panelen voor 1 kWp?Met moderne 400-450Wp panelen heb je nodig :- 400Wp panelen: 2,5 panelen/kWp (naar boven afronden tot 3)- 450Wp panelen: 2,2 panelen/kWp (naar boven afronden op 2-3)Dus voor een installatie van 6 kWp heb je ongeveer 13 tot 15 450Wp panelen nodig.Mijn meter geeft kVARh aan, wat is dat?De kVARh (kilovoltampère reactief uur) meet de verbruikte reactieve energie. In Belgische residentiële installaties betaal je over het algemeen alleen voor kWh (actieve energie). De kVARh wordt vooral gebruikt voor industriële installaties met grote motoren.Wattuneed tools en hulpmiddelenWattuneed biedt een aantal gratis hulpmiddelen om je te helpen bij het berekenen en dimensioneren van je fotovoltaïsche installatie:Dimensioneringscalculators: bepaal het optimale vermogen op basis van je verbruikRendementscalculator: schat uw besparingen over 25 jaarKabeldoorsnede calculator: kies de juiste kabels voor je installatieOriëntatiegids: optimaliseer de helling en azimut van uw panelen🛠️ Toegang gratis tools: Wattuneed toolbox Alle calculators die u nodig hebt om uw zonnepanelen perfect te dimensionerenConclusie: Beheers de eenheden om van uw zonneproject een succes te makenHet begrijpen van elektrische eenheden is essentieel voor :✅ Uw installatie correct te dimensioneren (kWp, kVA)✅ De werkelijke productie en besparingen te beoordelen (kWh)✅ Kies de juiste componenten (omvormer, batterijen, kabels)✅ Bereken uw energetische autonomie (Ah, kWh)✅ Effectief communiceren met installateurs en leveranciersMet deze kennis ben je nu in staat om de technische specificaties te begrijpen, aanbiedingen te vergelijken en weloverwogen beslissingen te nemen voor je fotovoltaïsche project. Aarzel niet om de andere artikelen op de Wattuneed blog te raadplegen om je kennis uit te breiden, of neem contact op met ons technisch ondersteuningsteam voor persoonlijke hulp.💚 Wattuneed is er om je te helpen: van ontwerp tot installatie, onze experts begeleiden je in elke fase van je energietransitie. Ontdek onze complete zonnepakketten op maat van elke behoefte.Wattuneed BVBARue Henripré 12, 4821 Andrimont, BelgiëTel: +32 87 45 00 34 - info@wattuneed.comwww.wattuneed.com | Technische ondersteuning